Dolegliwościom, z którymi pacjenci zgłaszają się do fizjoterapeuty, często towarzyszą stany zapalne, które mają na celu obronę organizmu przed szkodliwymi czynnikami egzogennymi lub endogennymi. Proces zapalny powinien doprowadzić do usunięcia czynnika chorobotwórczego i pozwolić na powrót tkanki do stanu fizjologicznego. Jednak jeśli procesy zapalne toczące się w organizmie trwają zbyt długo, mogą powodować przewlekłe choroby.

Odpowiednio skonstruowana dieta sprzyja procesowi rehabilitacji. Jak sama nazwa wskazuje, dieta przeciwzapalna ma na celu wygaszenie stanów zapalnych toczących się w organizmie, co wraz z fizjoterapią pomaga doprowadzić do poprawy stanu Pacjenta. Stosuje się ją zazwyczaj w chorobach przewlekłych (np. cukrzyca, miażdżyca, otyłość), jak również tych związanych z funkcjonowaniem układu ruchu takich jak choroby reumatyczne (reumatoidalne zapalenie stawów (RZS), Zesztywniające zapalenie stawów kręgosłupa (ZZSK), Choroba zwyrodnieniowa stawów (ChZS), zwyrodnienia stawowe jak również po urazach układu kostno-mięśniowego.

Na jakie składniki w diecie należy zwrócić szczególną uwagę? / Dieta przeciwzapalna – lista produktów

warzywa i owoce – są źródłem przeciwutleniaczy, redukujących ilość wolnych rodników i tym samym zapobiegających rozwojowi stanu zapalnego; powinniśmy je spożywać w ilości min. 400 g dziennie rozłożonej na 4-5 porcji (gdzie jedna porcja to ok 80-100 g, np: pół pomidora lub pół papryki lub 6 rzodkiewek)
przyprawy (m.in.: kurkuma, imbir, cynamon) – warto je docenić nie tylko ze względu na ich walory smakowe – te z pozoru mało wartościowe produkty wykazują silne właściwości przeciwzapalne, antybakteryjne i przeciwnowotworowe; warto włączyć je do diety ograniczając przy tym spożywanie soli; np. cynamon dodaj do owsianki, a kurkumą wzbogać danie obiadowe
orzechy – źródło kwasów omega-3 o silnych właściwościach przeciwzapalnych; pamiętaj jednak, że orzechy pomimo, że zdrowe, są bardzo kaloryczne (30 g to aż 200 kcal); warto zjeść je np. na przekąskę w towarzystwie jogurtu i owocu
ryby – naturalne źródło wielonienasyconych kwasów tłuszczowych z rodziny omega-3, które redukują stany zapalne; warto aby pojawiły się w diecie co najmniej 2 razy w tygodniu

Czego unikać w diecie przeciwzapalnej?

Poza wskazaniem tego, co należy jeść, dieta zakłada także wykluczenie niektórych produktów. Chcąc zmniejszyć stany zapalne w organizmie, należy znacząco ograniczyć produkty prozapalne, takie jak:

słodycze i wyroby cukiernicze
żywność wysoko przetworzona jak np. fast food’y
niektóre produkty gotowe oraz słone przekąski

Składnikami, które wpływają na właściwości prozapalne powyższych produktów są rafinowane węglowodany – w tym cukier, kwasy tłuszczowe nasycone (np. masło i smalec, tłuste mięsa i tłuste wędliny), tłuszcze typu trans oraz sól.

Dieta przeciwzapalna – dla kogo?

Dietę opartą na żywności przeciwzapalnej może stosować każdy, by zachować zdrowie i dobre samopoczucie. Jednak jest ona polecana szczególnie osobom, u których rehabilitacja jest długotrwała. Dietetycy zalecają tego typu sposób żywienia Pacjentom zmagającym się z chorobami autoimmunologicznymi (np. reumatoidalne zapalenie stawów [RZS]). Dieta przeciwzapalna rekomendowana jest często również osobom zmagającym się z chorobami neurodegeneracyjnymi, na przykład w stwardnieniu rozsianym, chorobie Parkinsona, Alzheimera.
Kolejną bardzo dużą grupą Pacjentów, którzy powinni przestrzegać zaleceń tego rodzaju diety, są ludzie z aktywnymi i nieaktywnymi chorobami nowotworowymi. Oprócz powyższych stany pooperacyjne, jak również stany zapalne towarzyszące takim chorobom cywilizacyjnym jak nadciśnienie tętnicze, miażdżyca, czy otyłość wymagają kontroli dietetycznej w celu poprawy efektów stosowanego leczenia.
Świadomi tego fizjoterapeuci zalecają konsultacje dietetyczne szczególnie w sytuacjach przedłużającego się procesu rehabilitacji. Dodatkowo wiele problemów zdrowotnych układu ruchu ma swoją przynajmniej częściową przyczynę w układzie pokarmowym lub w układzie hormonalnym. Dlatego odpowiednio stosowana dieta może mieć kluczowe znaczenie w powrocie do sprawności i zdrowia.

Warto wspomnieć, że za wzorzec diety przeciwzapalnej uznaje się dietę śródziemnomorską. Obfituje ona bowiem w świeże warzywa i owoce, węglowodany złożone, ryby, zdrowe tłuszcze oraz zioła i przyprawy o działaniu przeciwzapalnym. Od lat jest uznawana za najzdrowszą dietę na świecie! Poniżej znajdziesz przykładową dietę przeciwzapalną z przepisami.

Jeśli zastanawiasz się jak w praktyce dopasować opisane wyżej zalecenia żywieniowe do swojego stylu życia – zapraszamy na konsultację do dietetyka.
Umów wizytę

Dieta przeciwzapalna – jadłospis

W jaki sposób powinien być skomponowany jadłospis oparty na diecie przeciwzapalnej? Jeden z przykładowych jadłospisów znajdą Państwo w poniższym załączniku.

opracowała dietetyk Joanna Zawadzińska